Życie na Śląsku - kopalnia... informacji - Netkobiety.pl

A ja jako anegdote na temat gwary opowiem Wam krotka historyjke...
Poznalam mojego chlopaka (obecnego meza) przez neta, oczywiscie pierwsze pytania ...skad jestes...itd...
Po licznych rozmowach na gg wymienilismy sie numerami telefonow.
Dowiedzialam si jakis czas potem, ze maz mial spora zagwozdke...czy zadzwonic czy nie... Przyznal sie, ze najbardziej obawial sie..."czy sie ze mna dogada"
Nie wiedzial, ze ja jako mieszkanka woj. dolnoslaskiego nie znam zadnej gwary, a tym bardziej nie uzywam

Hmm. co prawda nie pochodzę z Górnego Śląska, ale za to z regionu, który jest jeszcze bardziej śląski, żeby nie napisać hmm...wręcz niemiecki.
Pochodzę z Opolszczyzny. Nie uważam się za Ślązaczkę. Gwarę znam i rozumiem, jednakże sama nie potrafię "gołdać".

Mieszkam w mieście pod Opolem. O ile Opole to miasto, gdzie nie słychać języka śląskiego, nawet nie można powiedzieć, że to śląskie miasto, to miejscowości i wsie opolskie to inna para kaloszy.

Mogę przytoczyć wiele anegdot związanych ze Ślązakami.
Może opiszę, jak to było w czasie Mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2008 roku.
Moja koleżanka mieszka w richtig śląskiej wsi.
Gdy był mecz Niemcy- Polska, praktycznie wszyscy mieli niemieckie flagi na autach, wszyscy byli za Niemcami, bo czują się Niemcami. Koleżanka opowiadała, ze jak przyszedł do baru chłopak, który miał polską koszulkę, musiał wyjść, bo chłopcy gotowi byli go pobić- "Mieszkołsz w Kamieniu, to mołsz być za naszymi, hadziaju jeden."

Druga sytuacja w tej samej miejscowości. Rok później. Pojechałam do koleżanki na dyskotekę.
Podszedł do mnie chłopak i zaczął ze mną rozmawiać. Gadaliśmy o wszystkim i niczym, nagle zadał mi pytanie- "A Tyś je naszoł, czy hadziajka?" (;) ) odpowiedziałam zgodnie ze swoim przekonaniem i trochę z przekory, że hadziajka. Na co on stwierdził, że "nie baje zadołwoł się z hadziajkom" i odszedł . Pomyślałam sobie "I dobrze. I tak nie chcę chłopaka ze Śląska."
I mój chłopak pochodzi z zupełnie innej części kraju.

Jaga Baba, ale ta przytoczona przez Ciebie gwara jakaś jest inna od naszej .

Jago Babo, to w żadnym wypadku nie był przytyk, zwłaszcza, że ja sama kompletnie nie potrafię pisać gwarą. Kiedy jednak przeczytałam w Twoim poście te wszystkie ,mieszkołsz" czy ,,mołsz", to od razu pomyślałam, że u nas byłoby to ,,mieszkosz", ,,mosz", dlatego zastanawiałam się czy to przypadkiem nie wynika właśnie z różnic regionalnych, których ja po prostu nie znam.

Cat, no właśnie - stereotypowa Ślązaczka, to grube, silne, zahartowane babsko, bardzo pracowite (zero kobiecej delikatności czy kruchości), które w domu trzyma ster władzy, bo to nie ona chłopu, a chłop jej ma się podporządkować .

Typowy, niedzielny, śląski obiad, to kluski śląskie, rolada i modra kapusta. Niemniej do tego można jeszcze dodać słynne karbinadle, czyli kotlety mielone i żur - gęsty i pożywny.

Urodziłam się na Śląsku ale gwary nie znam bo rodzice pochodzą z Krakowa. W przeciwieństwie do mojego męża nie jestem miłośniczką Śląska tylko dlatego, że jest Śląskiem co od czasu do czasu prowadzi do kłótni. Zresztą nie lubię rozmów o polityce czy religii bo to "gorące" tematy. Ostatnio odwiedziła nas moja koleżanka ze studiów, która wraz z mężem mieszka w Strzelcach Opolskich. No i w którymś momencie coś padło o Opolszczyźnie i mój mąż wyjaśnił wszystkim, że opolskie powinno zniknąć z mapy a Górny i Dolny Śląsk połączyć się w jedno kochające się województwo

,,Mieskom" czy ,,wcoraj" od razu kojarzy mi się z gwarą podkrakowską, skąd pochodził mój tata. Swoją drogą wyraźnie widać jak bardzo mieszają się tutaj różnego rodzaju naleciałości.

To też z życia wzięte, w każdym razie ze śmiechu prawie się popłakałam - dyskoteka, bardzo atrakcyjna dziewczyna na pytanie przypadkowego chłopaka czy z nim zatańczy odpowiada: ,,tańczyć nie byda, bo mie szłapy bolą, ale kola to bych se bachła" No i całą atrakcyjność diabli wzięli .

--------------
Na Śląsku dosyć prężnie działa Ruch Autonomii Śląska, który nie tylko zaciekle walczy o połączenie się obu jego części, ale wręcz o zupełne odłączenie Śląska od Polski i utworzenie autonomicznego państwa . I z jednej strony pomysł mnie przeraża, ale z drugiej - już chłodno kalkulując - prawdopodobnie wcale nie wyszłoby nam to na złe, przynajmniej gospodarczo.

Witam

Ja również od urodzenia mieszkam na Śląsku, mieszkała tu moja Mama, Babcia, itd.
Jednak gwary nie znam, ponieważ mieszkam w miejscu gdzie prawdziwych Ślązaków pozostało tyle co na jednej uliczce domków jednorodzinnych. W większości mieszkają tu ludzie, którzy poprzyjeżdżali tu w latach 80 czy 90 za pracą na kopalni.
Bardzo lubię Śląsk i jego tradycje Pewnie nie wszystkie znam, ale już wiem gdzie mogę swą wiedzę nadrobić

Najbardziej w miejscu gdzie mieszkam denerwuje mnie mentalność przyjezdnych - o ile większość z nich są ludźmi przyjaznymi, o tyle jak zwykle musi być druga część medalu - ludzie przyjechali często gęsto z jedną walizką dorabiając się na kopalni samochodów, wykupując mieszkania na własność za grosze... Dziś są "Panami" a na rodowitych Ślązaków patrzą z góry często gęsto utrudniając im życie w różnoraki sposób.

Lubię moje dojazdy do szkoły, bo właśnie podsłuchuję sobie rozmowy atrakcyjnych fizycznie osobników- płci żeńskiej i męskiej.
Na pierwszy rzut oka wydawałoby się, że piękni ludzie, to i ładnie się wysławiają, a tu czar pryska, gdy otworzą buzię - "Joł zech myślała, ze dzisiej nie wstana.", itd.
Potem słucham różnych rozmów na różne tematy- najczęściej są to tematy dyskoteka, złe wyniki w nauce, ale to wszystko przez nauczycieli i problemy z chłopakami.
Okraszone to wszystko piękną gwarą .

Tzn. ja nie mam nic do kultywowania tradycji, ale te dzieciaki ze wsi, jak je obserwuję, to mają ograniczone horyzonty- chłopcy uczą się zawodu mechanika, dziewczyny wybierają zawodówki, żeby zostać fryzjerkami. Często mają wyobrażenie o tym, że i tak wyjadą "do Rajchu", bo onkel lub tanta tam mieszkają. A jedyną rozrywką jest dyskoteka.

Ślązacy są po prostu dosyć hałaśliwi, ale jakby tego było mało, są też hermetyczni.

Urodziłam się w mieście bardzo młodym, które powstało wokół kopalń, więc za pracą i mieszkaniami zjechali tam ludzie z niemal całej Polski, w tym moi rodzice (był to rok 1970). Tam gdzie chodziłam do szkoły nikt nie mówił gwarą, ba, nawet wokół mnie nikt gwary nie używał, co świadczy między innymi o tym, że nie było tam rdzennych Ślązaków, a ci którzy byli gdzieś się w tym tłumie zgubili. Ludzie otwarci, szczerzy, pomocni.

Kiedy jednak wyszłam za mąż i wyprowadziłam się zaledwie 25 km dalej, do miasta gdzie było (i nadal jest) kilka typowo śląskich dzielnic, a wokół mnóstwo śląskich wsi, to uderzyła mnie mentalność tych ludzi i wspomniana hermetyczność. W tamtym czasie co prawda ani mnie to ziębiło, ani grzało, co nie zmienia faktu, że szybko poczułam pewnego rodzaju izolację, zwłaszcza, że większość z tych osób pracowała lub przynajmniej często bywała w centrum. I nie jest to tylko moja subiektywna opinia, bo w miarę poznawania innych osób ,,z zewnątrz" okazywało się, że ich odczucia były podobne. Ślązacy z dziada pradziada czuli się tutaj lepsi i tak, jakby - nie wiedzieć zresztą dlaczego - mieli większe prawa.

Mieszkam tu ponad 17 lat i ,,wsiąkłam", zamieszkałam zresztą w ścisłym centrum, gdzie jednak coraz więcej jest ludzi przyjezdnych, młodych, niemniej do dziś tę ludzką mentalność zauważam. Nawet starsi sąsiedzi zachowują się tak, jakby to oni tu ustalali prawa, a inni mieli się po prostu podporządkować. Tylko, biedulkom, niewiele z tego wychodzi .

Cat, z tym posługiwaniem się gwarą i ubogim życiem wewnętrznym, to coś w tym jest, taka jest zdecydowana większość, ale znam też ludzi, którzy są inteligentni, mądrzy, wykształceni, a gwarą posługują się wyłącznie dlatego, że mają szacunek do swojego pochodzenia, z którego są po prostu dumni.

Chciałabym też, aby nasze wypowiedzi nie rzucały na Ślązaków cień.

To znaczy oczywiście zgodzę się z powyższymi wypowiedziami, po części jest to prawda.

Moja babcia przybyła na Opolszczyznę w latach '50. Pochodzi z Podlasia, ja po części czuję się bardziej związana właśnie z Podlasiem, mimo że od urodzenia mieszkam na Śląsku. Czuję się Polką, lecz nie do tego zmierzam.
Kiedyś właśnie zaczęłam wyśmiewać Ślązaków, ich hermetyczność, a babcia ofuknęła mnie i powiedziała, że widzi, że uważam się za lepszą, bo nie jestem "hadziajką".
Opowiedziała, że kiedy przybyła tutaj młodziutka, nikogo nie znała, nie miała też w okolicy żadnej bliskiej osoby, bo rodzina została na Podlasiu. I mówi, że jest wdzięczna Ślązakom za okazaną gościnę, że to właśnie rodowici Ślązacy z dziada pradziada pomogli jej. Ludzie napływowi "pomagali" jej rzucając jedynie kłody pod nogi. Myślała, że się z nimi zjednoczy, bo przecież łączyło ich to, że opuścili rodzinne strony. Jednak to właśnie tutejsi ją zrozumieli i wsparli. Nigdy od Ślązaka nie doznała krzywdy, a tylko dobroć.

Jago Babo dokładnie to samo dostrzegam u siebie w rodzinnym mieście ! Z rodowitym Ślązakiem pogadasz, zawsze są mili i chętnie pomogą, a z przyjezdnym to ciężki orzech do zgryzienia - choć są wyjątki od tej reguły.

Jago Babo, ja absolutnie nie mam z tym problemu, a już na pewno nie mogę powiedzieć, że się tym przejmuję, zwłaszcza, że nigdy mnie to specjalnie nie dotknęło, zasygnalizowałam tylko, że takie rzeczy się zdarzają . Mieszkam na Śląsku, jest mi tu dobrze i naprawdę nigdzie się stąd nie wybieram .
Prawdę mówiąc wraz z upływem czasu darzę Ślązaków coraz większym szacunkiem - za to przywiązanie do tradycji, za pracowitość, za zasady, nawet za ten patriotyzm, z którego są zwyczajnie dumni. A że Śląsk dzieli naród na Hanysów i Goroli , to tym bardziej widać, że jesteśmy silni.

Nie dalej jak kilka dni temu mój syn wrócił ze szkoły i ku mojemu ogromnemu zdumieniu stwierdził, że zamiast niemieckiego on chciałby uczyć się gwary śląskiej. Powiedział to śmiertelnie poważnie. I rzeczywiście w niektórych szkołach gwara jest już wprowadzana, mało tego, na specjalny wniosek można podobno nawet napisać gwarą maturę.

Ekhm, Catwoman, chciałabym zaznaczyć, że Śląsk to nie tylko województwo śląskie.
Opolskie też jest strasznie śląskie. Praktycznie całe oprócz Opola jest kwintesencją "śląskości".

O ile za całkowitą autonomią nie jestem, to jednak uważam, że Ślązacy zostali pokrzywdzeni przez nasze władze- nie zostali uznani za mniejszość etniczną. Dlaczego?
Przecież mają odrębny język i kulturę.
U nas sporo osób uważa się za Niemców.
Zresztą wjeżdżasz do województwa opolskiego i masz wrażenie, że jesteś u naszych zachodnich sąsiadów. Wsie są tak "ułożone", czyste, jakby to Deutschland był.

Z drugiej strony, tak jak Olinka wspomniała pewnie nie wyszlibyśmy źle na częściowym oddzieleniu się.

Otóż to, Olinka! Nikt się na autonomię nie zgodzi, bo to na Śląsku jest kopalnia złota- w przenośni ZŁOTA bo kopalnia jest. No i cały kraj zyskuje na tym.

Ja mieszkam na śląsku od 6 lat. Przyjechałam do ówczesnego chłopaka, teraz męża.

Pochodzę z mazowsza, gdzie pełno lasów, pól itd. Pierwsze co mnie uderzyło, to te niekończące się zabudowania. Miasto czy wieś - jedno przechodziło w drugie nim dostrzegłam tabliczki.

Mój mąż nie jest typowym ślązakiem, choć tu się urodził i stąd pochodzi jego rodzina. Nie pracował i nie pracuje na kopalni (jego ojciec również). Stara się mówić po polsku, ale ma takie niektóre słówka których ni huhu wytepić się nie da np. kitko (udko), szłapy, albo jak mówi zdrobniale do naszego psa "Ja, tyś je tako słaba, puć spać, tata cię przykryje"

Nie lubię gwary śląskiej wśród młodych ludzi, ale mam na myśli gwarę taką typową śląską. A mojego męża strasznie drażni to jak ludzie piszą po śląsku. to jest dopiero zagwostka żeby rozszyfrować.

Ja po śląsku nie godom wcale, czasem coś powiem, to mąż ma ubaw.

Wśród ślązaków przeszkadza mi najbardziej niechęć do reszty Polski a zwłaszcza Warszawy. Dla mnie autonomia śląska to bzdura. Wszyscy jesteśmy polakami nie widzę powodu, aby ze śląska robić autonomię.

To że ślązakom bliżej do Niemców to prawda. Tu panuje przekonanie, że największym błędem było oddanie śląska po wojnie Polsce.

Bardzo mi się podoba natomiast
-jak słyszę Panią, która obsługuje i do mnie mówi, a np. za chwilkę do starszego człowieka przechodzi na gwarę. Widać taką życzliwość.
- że Śląsk rozwija się prężnie, mamy bardzo dobre drogi, centra handlowe, blisko góry, więc na narty można sobie śmigać po pracy,
- to, że śląską kobietę traktuje się z szacunkiem i autorytetem większym niż gdzie indziej (mam tu na myśli zarówno męża jak i inne osoby)

Co mi się jeszcze rzuciło w oczy? Nie wiem jak to jest w innych rejonach Polski, ale tu jest walka na firany w oknach (ile moja teściowa pieniędzy wydała.....) a potem wiesza ozdobami oczywiście na zewnątrz. Dom może być obdrapany, podwórko zaniedbane, ale super  firany w oknach muszą wisieć i przynajmniej raz w miesiącu muszą być zmienione na inne.

Jo godom i byda godać bo przeca jezdech ze śląska od zawdy.Wiela momy takich co to godo-mówi.Trocha łotych gardinach i gardinkach,to richtich było łoczko w gowie gospodyni.Jak sie miało tako gardinka cheklowano szydełkym to było cosik.Awiela było z tym roboty,cza było wyszkrubić potym naciongać na specjalno romka tako drewniano z gwoździami.Wilgło sie naciongło i tak se schła,takie cudo do łokna sie wjyszało coby gańby nie było.Ino sie nie chichrejcie z moi pisowni;-)

Jo bych mogła klachać a klachać,ale kery by chcioł tego beblanio suchać :-)

Ale fajnie. Ja nigdy nie znalam osobiscie kogos, kto potrafil mowic taka gwara. Czyta sie to nieziemsko...chyba nawet rozumiem mniej wiecej o co chodzi

Sofi jak dlo mnie możesz godać a pisać tak cały czas.
Właściwie bardzo chciałabym się nauczyć gwary śląskiej; moja rodzina pochodziła ze Śląska, moja mama dalej potrafi mówić po śląsku i robi to ilekroć odwiedza śląskie koleżanki, ale nie z takim natężeniem jak Sofi

Ucząc się gwary śląskiej, na pewno z nauką czeskiego i niemieckiego nie będzie problemu

Sofi, przetłumacz to dla mnie pliissss
Ciekawi mnie ta "flacha zeltru"

Zelter to woda sodowa,czyli mineralna gazowana po jedny i po drugi chepie się tak samo ;-)

żymła z leberkom, to bułka z pasztetową

Mamy nawet specjalny sklep (gyszeft) internetowy, w którym wszystko pisane jest gwarą. Można w nim kupić koszulkę ,,jezderkusie", ,,chachor", ,,larmo" czy ,,moty i kopruchy" , kubek z napisem ,,fajrant" i wiele innych śląskich akcentów. Sklep dzieli się na działy: wszyjstko, dlo babów, dlo chopów, inksze , a wybrane produkty lądują w zakładce ,,mom wybrane".
Niestety nie mogę wkleić do niego linku.

Pytanie za 100 punktów - co to są abcybildry?

Podpowiedź wprost ze sklepu (opis produktu):
Abcybildry ?Cisnymy!?5 zł
3 abcybildry na auto, moplik abo tyż inkszo maszina.
Dlo tych, kierzy cisnom kaś cołki czas. Cisnymy to je po polsku ?poruszamy się gdzieś? abo tyż ?pchamy coś?.
Abcybilder na przeźroczystyj folii. Nadowo sie tyż na klejyni rzeczy, kiere som na polu.
Mo 15 cm długości i 5 cm szyrokości.

100 punktów dla Ciebie .
Ja tego nie wiedziałam, przeczytałam niedawno we wspomnianym sklepie.

Olinko, a ja też nie wiedziałam, ale znalazłam "śląski słownik"

Godosz o szkloku? pierona toż to szmakowało ,,:) dycki nima czegoś takigo ....

Moja babcia kopalnioki kupowała

Cukierki takie Tfu tfu: Bombony

Sofi, a co jecie na nidzielny łobiod?;)

Pamientom, pamientom te łobiody..... aż ślina mi z pyska leci

Czyli amoloka