Oddział porodowy dla dzieci, które umrą - Netkobiety.pl

Powody, dla których kobiety decydują się urodzić, są różne - nie ma sensu oceniać tej decyzji.

Chyba kluczowe jest
Prof. Zimmer  - Hospicyjna sala porodowa jest odizolowana od centralnego bloku korytarzem, tak by stworzyć atmosferę domowego porodu. Dotychczas było tak, że te pacjentki rodziły na jednej sali, co prawda przedzielonej boksem, z kobietami, które wiedziały, że będą miały zdrowe dzieci. Nierzadko te pacjentki słyszały płacz innych dzieci i okrzyki radości innych rodziców. To musiało być trudne, zwłaszcza, że te pacjentki wiedzą, że ich dziecko umrze za kilka godzin lub następnego dnia.

Takie odizolowanie pozwala przeżyć krótkie chwile z dzieckiem, z rodziną, bez dodatkowego emocjonalnego obciążenia - że inne matki wyjdą z maluszkiem ze szpitala, a oni sami, że po porodzie będą szykować pogrzeb, a nie wyprawkę dla dziecka. Takie przeżycie musi być bardzo traumatyczne dla kobiety, więc taki mały gest ze strony szpitala jest jak najbardziej słuszny.

Dla mnie to ma zwiazek nie z decyzjami kobiet, a z wymuszaniem na nich tych decyzji, zapewne już wkrótce przez prawo.
Dla mnie to bez sensu, nie widze tu heroizmu, bo czemu to ma sluzyc? To dziecko cierpi, w imie czego, po co?

Mysle jak Iceni z takich miejsc korzystalyby kobiety ktore sawiadomie taka decyzje podjely, a nie ze strachu, poczucia upokorzenia czy z powodu prawa ktore nakazywac ma urodzenie chorego dziecka. Uwazam ze gdyby nie ta otoczka duchowna, prawna, wszelkie problemy to bardzo niewiele kobiet taka decyzje by podjelo, bo zdecydowana wiekszosc ludzi nie chce by ktos kogo kochaja bez sensu cierpial, bo w takim cierpieniu malego, nieuleczalnie chorego dziecka zadnego sensu po prostu nie ma.

Pytanie zadałam w ten sposób, aby nadać jakiś kierunek dyskusji (zależało mi, aby rozmawiać o motywach i emocjach), może też - przyznaję - lekko sprowokować.

Osobiście również uważam, że świadome skazywanie dziecka na ból związany z jego przyjściem na świat i zmuszanie do samodzielnego oddychania, kiedy to oddychanie okazuje się niemal niemożliwe - to egoizm. Pójdę dalej - przypuszczam, że w wielu sytuacjach chodzi o to, aby uniknąć własnych wyrzutów sumienia, jakie mogłyby pojawić się w związku z decyzją o zatrzymaniu ciąży na etapie, kiedy tego dziecięcego cierpienia można było uniknąć.

Z drugiej strony temat nie jest prosty, bo równocześnie pojawia się ta wspomniana wcześniej presja z zewnątrz, która powoduje, że kobiety zwyczajnie boją się podejmować decyzje dobre dla nich samych i zgodne z wewnętrznym przekonaniem. Niewątpliwie bowiem zdarzają się sytuacje, kiedy dochodzi do porodu, by - cokolwiek to znaczy - nie zawieść oczekiwań innych, z określonego powodu ważnych dla rodzącej osób.

Gdzieś już na forum opisywałam sytuację z mojego bliskiego otoczenia, kiedy kobieta będąc w ciąży zachorowała na jedną z odmian białaczki - aby ciążę utrzymać, leczenie musiała odłożyć w czasie, a to radykalnie zmniejszało jej szanse na wyleczenie. Efekt tego był taki, że w pewnym momencie jej stan gwałtownie się załamał, w wyniku czego niedługo potem zmarła, zmarło także dziecko. Wiedząc, że jej bliscy byli bardzo religijni, do dziś zastanawiam się czy ta decyzja nie była podyktowana ich naciskiem. Być może nikt nie powiedział wprost, że tego od niej oczekuje, ale nie wszystko trzeba tak wprost usłyszeć, aby wiedzieć. Za to trzeba mieć w sobie dużo siły, aby umieć postawić na zdrowy egoizm.

Pomijając jednak motywy rodziców, którzy decydują, że ciężko chore dziecko mimo wszystko przyjdzie na świat, to biorąc pod uwagę, że takie sytuacje mają i prawdopodobnie będą mieć miejsce - dobrze, że szpital zrobił wszystko, aby te momenty można było przeżyć godnie i, na ile okoliczności na to pozwalają, zminimalizować traumatyczne przeżycia.

Masz rację - nie osądzajmy. Kilka sytuacji w życiu już mnie nieźle zaskoczyło i nieraz dopiero wtedy, gdy znalazłam się "w środku", docierało do mnie, że kalkulując na chłodno tak naprawdę nie miałam pojęcia o czym mówię. Jeśli jednak tutaj wyłącznie teoretyzujemy (i życzę nam wszystkim, aby tak pozostało), to wciąż trudno mi wierzyć w tę wspomnianą radość z narodzin dziecka, które za chwilę trzeba będzie pożegnać. Chętnie jednak poznam argumenty przemawiające ze potrzebą takiego przeżycia.

Ja osobiście, na tą chwilę nie wyobrażam sobie, że mogłabym dokonać aborcji. Tylko Bóg ma prawo odebrać życie ( zaznaczam, że to tylko moje zdanie).

skoro ma prawo zsyłać ciężkie choroby i śmierć, to dlaczego katolicy się leczą, czemu sprzeciwiają się woli boga i próbują żyć, skoro on ma widzimisie by zesłać chorobę pełną bólu i cierpienia? I co bóg ma satysfakcję widząc cierpiącą kobietę, która w bólach rodziła i po kilku godzinach, dniach utraciła swoje maleństwo? ... i pewnie ma prawo do tworzenia zboczeńców, pedofili, którzy będą krzywdzić innych, do szaleńców na drodze, którzy po pijaku, czy po dragach będą wypełniać jego wolę. Myślę, jednak, że to prawa naturalne, a nie bóg, ale to tylko moje zdanie.

... a dopuszcza aborcję? skoro pozawala na wybór, to o co bicie piany?

Dokładnie o tym samym pomyślałam.  Wcale nie będzie tak wzruszająco jak to naświetlają.

Odpowiem, opierając się na cudzym doświadczeniu. Mam koleżankę która urodziła bardzo kalekie dziecko (mniejsza o szczególy), które nigdy nie będzie samodzielnie funkcjonować, bedzie wymagać stałej opieki. Ma jakiś rodzaj porażenie mózgowego. I jak sama kiedyś powiedziała, urodziła córkę, mimo iż mogła wykonać legalnie aborcję (mieszka za granicą), mimo całej wiedzy na temat wad płodu, urodziła bo... nie wierzyła lekarzom że dziecko rzeczywiście będzie tak bardzo chore, a ponadto wierzyła, że nawet jesli urodzi się z wadami, to leczeniem i jego rehabilitacją w trakcie jego życia będzie można podnieść komfort jego egzystencji. Rokowania lekarzy oczywiście sprawdzily się, i żadna rehabilitacja i leczenie nic nie dały.

Może jest to jeden z powodów, dla których rodzice jednak decydują się na poród. Wiara i nadzieje, że nie bedzie tak jak rokują lekarze.

Drugi, to może taki, że kobieta nie potrafi sprostać decyzji o aborcji.

Problem w tym, że wyboru nie ma.
Tzn. jest, ale jaką ma wartość jako rzeczywisty wybór i jakie pokłady hipokryzji się z nim wiążą, to wszyscy wiemy.

Tak. Ale te matki, o których czytałaś nie wyznaczają jedynie słusznego kursu innym kobietom.
Może właśnie dla jakiejś kobiety aborcja będzie opcją bardziej empatyczną. Może ona właśnie tak to będzie czuła.  A może decyzja o aborcji w takiej sytuacji właśnie jest egoistyczna? Dlaczego nie może być?  Może kobieta nie będzie w stanie sprostać urodzeniu dziecka tylko po to aby umarło. Może właśnie tego nie będzie w stanie znieść? A nawet jeśli decyzja o aborcji zapadnie z pobudek egoistycznych  to czy nie ma do niej prawa? Czy jest przez to mniej ludzka? Nie może decydować o własnym dziecku według własnego sumienia? Bo podjęła decyzję, której ciężaru podjęcia i zniesienia nawet nie każdy potrafi sobie wyobrazić?

"Ludzie potrzebują..." właśnie takich twierdzeń najbardziej się obawiam.
Czy jesteś pewna, że wiesz czego potrzebują ludzie? Czy dasz sobie uciąć za to rękę, że właśnie ten konkretny człowiek (tu kobieta i ta kwestia aborcji lub przymusowego urodzenia) potrzebuje tego, co innym się wydaje, że potrzebuje? - bo temat aborcji nie sprosta żadnym porównaniom. Wszystkie są chybione.

Nie jestem, i dlatego nie wypowiadam się kategorycznie, że w danej sytuacji istnieje tylko jeden wybór. Moim zdaniem dopuszczam także inne wybory jako słuszne, usprawiedliwione, chociaż niekoniecznie zgodne z moimi przekonaniami.

a co znaczy pozwolic odejść po ludzku? Po ludzku, w sensie, ze wszystkim co wiąże się z umieraniem a wiec także ból i cierpienie? Dla mnie to nie jest ludzkie. Dla mnie w tym przypadku bardziej ludzka jest aborcja. Bezimienna tkanka to nie to samo co płód, który przez 9 miesięcy nosisz pod sercem i go czujesz a nawet kochasz i tym większy przeżywasz dramat, że nie ma odwrotu... Dla mnie większa traumą byłoby takie doświadczenie. Pozwolić tej tkance rosnać w moim brzuchu az przybierze kształt dziecka a potem urodzić, wziać w ramiona i czekać aż wyzionie ducha, żeby je pogrzebać godnie z imieniem i nazwiskiem. A potem co roku 1 listopada chodzić, palic światełka i wspominać ten horror...
W czasie tych 9 miesięcy kobieta przywiązuje się do swojego dziecka. Ciąża to nie jest proces odbywajacy się poza nią. To dlatego często matki, ktore zgadzają się być surogatkami czy oddać dziecko do adopcji, potem, gdy urodzą, nie chcą oddać dziecka. Czują z nim więź i to jest naturalne i normalne. Z kawalkiem tkanki raczej więzi się nie odczuwa.

Ja jednak mysle, ze chociaz w tej sytuacji kobieta powinna sama zadecydowac. Kazda kobieta ma prawo reagowac inaczej... Ogolnie podobnie uwazam o aborcji, ale wydaje mi sie ze w tej sytuacji akurat urodzenie sie dziecka moze byc jeszcze gorsze, bo ono juz jest w pelni wyksztalcone wtedy i czuje wielki bol. Dlatego urodzenie sie dziecka jest bardziej dla rodzicow jezeli chca sie pozegnac i je pochowac. Wiadomo w takiej sytuacji tez bym wolala by moje dziecko bylo pochowane ale jednak nie kosztem jego cierpienia... Dlatego pisze tu o aborcji. Kobiety roznie przezywaja wiec jednej da to w pewnym stonpiu ulge, a inna bedzie bardzo cierpiec. Wiesz ja wiem nawet z zycia jak patrzy sie na chora bliska osobe. To ogromny bol. Rodzac dziecko i widzac takie jego cierpienie juz na cale zycie pamietalabym je chore i cierpiace, bo tylko takie bym je poznala. Nie wiem kiedy bym pozbierala sie po takiej traumie pewnie dopiero po wielu latach :-( Mysle ze czulabym jeszcze wiekszy bol, ze trzymalam je na rekach jeszcze mocniej pokochalam a ono odchodzi. Mowie o przypadku gdy juz w ciazy wiadomo ze jest taka wada ze bardzo szybko doprowadzi do smierci. Czy dlatego ze dziecko teoretycznie powinno sie urodzic powinnam wtedy sprowadzac je na swiat mimo jego cierpienia i swojego bolu wbrew sobie? To serio takie dobre wtedy?

Adiaphora wlasnie o tym pisze. Dlatego wlasnie mialabym traume na lata. Jestem wrazliwa i tym bardziej by to na mnie tak podzialalo. Juz w ciazy rodzi sie wiez i ciaza zamiast byc szczesliwym okresem bylaby dla mnie czasem smutku ze ja juz tak bardzo kocham to dziecko, zaraz sie urodzi, ale ja tylko chwile je przytule. To bylby niewyobrazalny bol.

mialam cos jeszcze dodać jako btw do poprzedniego postu, ale już po polnocy i nie mozna edytować. Czasem się słyszy od przeciwników aborcji, że jak nie chcesz dziecka, to urodź i oddaj.  Łatwo się mówi. To weź urodz i oddaj. Ma ktoras dzieci? Ja bym w życiu nie oddała wlasnego dziecka, bo świadomość, że ono istnieje, żyje gdzieś tam, nie wiadomo gdzie, zostaje z Tobą na zawsze. Zawsze będziesz się zastanawiać jak wygląda, co robi, czy jest szczęśliwe, czy nie jest mu źle, czy nie cierpi... itd. Trzeba być zupelnie pozbawionym uczuć potworem, żeby nie myśleć potem o tym. To jest trudne do udźwignięcia dla wielu kobiet. W tym dla mnie. Aborcja nie jest dobra, zawsze powtarzam, że aborcja jest złem, ale czasem wybiera się mniejsze zło.

podporządkowywanie się ma swoje granice. Wolę mieć 10 aborcji niż urodzić dziecko ze świadomością, że zaraz umrze. Innymi słowy, bo tak to zaznaczasz -  tak, wolę pozbawić życia dziecko w moim łonie, niż patrzeć jak umiera poza moim łonem. Dziecku chyba wszystko jedno a ja jestem egoistą, że martwię się o swoje zdrowie psychiczne. Trudno, mogę z tym żyć.
Nie rozumiesz tego, o czym cały czas piszę - o więzi z dzieckiem. Mam dzieci i zatłukła bym bez mrugnięcia okiem gołymi rękoma każdego, kto chciałby je skrzywdzić. Z rybimi ogonkami nigdy nie odczuwalam więzi.

Osobiście również nie wyobrażam sobie tych kilku miesięcy, które są potrzebne na donoszenie ciąży, które powinny być czasem radosnym, a stanowią lęk, tego czucia ruchów, oczekiwania na poród, czasu, który jest wystarczający, by pokochać to życie, które się w sobie nosi, aby potem ze świadomością rychłej i nieuchronnej śmierci je urodzić i w poczuciu bezsilności czekać na to, co nastąpić musi.
Dla mnie byłoby to ogromnym cierpieniem, zresztą podwójnym, jeśli wiedziałabym, że i dziecko na nie skazuję, o ile jego układ nerwowy byłby już na tyle wykształcony, że reaguje na ból. Jemu to imię i nazwisko byłoby do niczego niepotrzebne, a jeśli mi i mężowi także, to po co? Skoro więc to przeżycie dla wszystkich miałoby stanowić wyłącznie traumę, to czegoś tu nie ogarniam - co znaczy "życie ponad wszystko"? A może to jest właśnie odzieranie tego życia z godności?

Nawet śp. ksiądz Jan Kaczkowski, który stanowi dla mnie ogromny autorytet, mówił, że wszelkie uporczywe terapie, jakie podejmują rodziny śmiertelnie chorych, są nieludzkie i haniebne, a przecież sam miał świadomość, że prawdopodobnie niebawem umrze i kto wie, czy ktoś nie będzie usiłował za wszelką cenę zachować go przy życiu. Być może uprzedzał fakty. Dlaczego zatem nie przełożyć tego na te nienarodzone dzieci, którym za wszelką cenę każe się dojrzewać w łonie matki, by w imię jakiegoś wyższego dobra kazać im na koniec umrzeć w cierpieniu?

To są naprawdę bardzo trudne tematy.

zdarzało mi się czasem, że się zastanawiałam, ale to były takie hipotetyczne myśli.  Myślenie o czymś, co nie istnieje, na zasadzie, co by było gdyby. Fantazjowanie.  Rownie dobrze mogę się zastanawiać jak wyglądaloby moje dziecko, ktore urodzę, i kolejne... To jest co innego niż myślenie o kimś konkretnym, kto istnieje. Uważasz, że dlaczego rodziny zaginionych wolałyby już mieć pewnosć, że ich bliski nie żyje, niż żyć w takim zawieszeniu? Bo niepewność gorsza jest od śmierci. Codziennie się zastanawiasz i myślisz...
Faktycznie, różnie definiujemy mniejsze zło.
Dobranoc

Ależ oczywiście, że jest przerwaniem życia, jeżeli terapia to życie podtrzymywała. Życia narodzonego. W pełni ukształtowanego. Mającego ciało. Imię i nazwisko. Rozumiejąceo i czującego.

Nie ma tutaj niczego czemu można byłoby zaprzeczyć. Jeżeli życie jest sztucznie wspomagane, i to życie istnieje tylko i wyłącznie dzięki temu wspomaganiu, to czym jest zaprzestanie tego wspomagania? Jakie ma to kosekwencje dla tego życia? Zaprzestanie podtrzymywania życia jest sposobem podjęcia decyzji o jego zakończeniu. Bez znaczenia jest to jak to nazwiemy. Konsekwecją tego racjonalnego, świadomego działania jest śmierć. Śmierć człowieka.
Natomiast w przypadku aborcji posługiwanie się pojeciem śmierci nie jest już takie oczywiste. Nie sposób powiedzieć  np. po poronieniu we wczesnym etapie ciąży, że dziecko umarło.  Bo tu jeszcze nie ma żadnego dziecka. Jest jedynie zalążek życia.

Zaniechanie uporczywej terapii nie jest przerwaniem życia. Tu chodzi o wyłączenie czynników sztucznych, które to życie własnie sztucznie podtrzymują i poza którymi życie umrze. Tymczasem ciąża nie jest stanem sztucznym, ciało matki jest dla płodu środowiskiem naturalnym i nie ma tu mowy o terapii uporczywej. W przypadku śmiertelnie chorych noworodków nie podejmuje się czynności ratujących życie, nie podłącza się ich do maszyn podtrzymujących funkcje życiowe, podaje się środki przeciwbólowe i pozwala się umrzeć śmiercią naturalną.
Uporczywa terapia jest czynem haniebnym nie dlatego, że przerywa życie, a dlatego, że przedłuża niejednokrotnie bardzo bolesną agonię, ale jej zaniechania nie można porównać do eutanazji lub aborcji, które naturalną śmierć wykluczają.
Przywołany tutaj ksiądz Kaczkowski w bardzo radykalny sposób wypowiadał się o aborcji i absolutnie nie kładł jej na tym samym poziomie co zaniechanie uporczywej terapii. Jego poglądy na ten temat właściwie pokrywają się z moimi i wydaje mi się, że mówiąc o nim nie można raczej pomijać tego co stanowiło fundament jego światopoglądu, mówię o szacunku dla ludzkiej godności, która oznacza poszanowanie człowieka zarówno za życia jak i po śmierci. Tymczasem aborcja odziera człowieka z godności. W życiu zdarza się bardzo wiele dramatycznych sytuacji , o które jako ludzie nie prosimy i których wolelibyśmy uniknąć. Nikt raczej nie wybiera sobie świadomie raka trzustki, czy trwałego kalectwa w wyniku wypadku samochodowego, ale tak sie czasem zdarza i nie mamy możliwości w ramach ucieczki przed cierpieniem tych problemów wyskrobać i zutylizować. Staliśmy sie jednak niebywale "sprytni" jeśli chodzi o aborcję , nauczyliśmy się zabijać dzieci w łonie matki i dorobiliśmy sobie do tego ideologię tzw mniejszego zła. Zapominamy, że to przecież życie jest wartością nadrzędną. Dlatego powtórzę to jeszcze raz - aborcja jest naszą porażką jako ludzkości.
Nie sądzę w związku z tym, że w opisanych tutaj przypadkach chodzi o egoizm czy eskalację uczuć rodzicielskich. Podstawą ich jest raczej szacunek do życia i do śmierci, czyli do wartości fundamentalnych, bez poszanowania których jesteśmy jak chorągiewki na wietrze.

A co robić z dziećmi, które urodziły sie zdrowe, a nieuleczalnie zachorowały jako niemowlęta albo słodkie dwulatki? Zgodnie z zasadą o wyższości jakości życia nad samym życiem należy ja zabić, prawda? bo po co mają sie męczyć?
Nie da sie niczego przewidzieć. Życie dziecka urodzonego w dobrej i bogatej rodzinie też może się zamienić w koszmar z dnia na dzień, bo np jedno z rodziców umrze, a drugie się rozpije. I co stanie się z takim dzieckiem, gdy porażka ludzkości w postaci domu dziecka zniknie z powierzchni ziemi?
To działa tez w druga stronę. Ja np byłam idealnym kandydatem do skrobanki. Wychowywałam się w biedzie i pijaństwie, czyli w rzeczywistości tak koszmarnej, że samo myślenie o niej sprawia ból, a jednak dziś mam sie bardzo dobrze i moje życie posiada głęboki sens (zresztą zawsze posiadało). I nie mam w dupie szlachetnych haseł o życiu jako wartości nadrzędnej, bo moja historia te hasła potwierdza.

To że nie zgadzasz się z moimi poglądami nie daje ci prawa do tego, abyś mnie pouczała. Bardzo cię więc proszę - nie rób tego.

Mogę pisać co zechcę, w żaden sposób cie tym nie obrażam, a ty  możesz oczywiście ostentacyjnie olać moją rzekomą bezmyślność.

Odpowiem ci pytaniem na pytanie - naprawdę nie dostrzegasz różnicy między odłączeniem aparatury podtrzymującej funkcje życiowe osobie, u której stwierdzono śmierć pnia mózgu, czyli , która umarła, a oznaki życia są wynikiem działania urządzenia mechanicznego, a aborcją lub eutanazją , podczas których świadomie i intencjonalnie doprowadza się do zakończenia życia, które nie musi być sztucznie podtrzymywane?

Ja Cię nie pouczam. Ty po prostu w takich wywodach jak powyżej przeczysz naturze rzeczy.

Odpowiem na Twoje pytanie, że dostrzegam różnice w sposobie przerwania życia, w motywach oraz intencjach, ale sktutek jest ten sam. Życie pod taką czy inną postacią zostaje unicestwione. Wiec nie umniejszaj znaczenia śmierci poprzez odłączenie od aparatury w stosunku do przerwania rozwijajacego się życia pod postacią aborcji. Każde z nich to życie, tylko każde pod inną postacią.

I właśnie z uwagi na tę postać życia temat aborcji jest tak trudny, jak każdy z tych problemów z pogranicza życia i śmierci. Nie odpowiedziałaś jednak na pytanie jak należy traktować, Twoim zdaniem, z etycznego punktu widzenia bardzo wczesne poronienie?

Podlega, bo zostaje po niej 'materiał biologiczny'.

Naprawdę nie rozumiesz? Nie potrafisz określić jaki jest etyczny 'status' takich szczątków?
Przecież przyjmujemy, że życie powstaje z chwilą zapłodnienia. Już na tym etapie mamy do czynienia z życiem, które tak gorliwie jest bronione, od najwcześniejszej formy swojego powstania. Więc jak to nie da się porównać? Przecież to jest cały czas jedno i to samo życie.

Ja nie pytam o rozwiazania prawne na temat statusu płodu od określonego tygodnia. Poronienie to również przerwanie ciązy. Co Twoim zdaniem z moralnego i etycznego punktu widzenia powinna zrobić kobieta, która poroniła a jedynymi 'szczątkami' są skrzep i krew? Przecież to było życie. Cały czas od samego początku to było życie.

Kobieta zazwyczaj wie że jest w ciąży, ciężko się nie domyślić, kiedy nie dostaje się okresu, to raczej pierwsza myśl która przychodzi do głowy. Nie trudno też zauważyć jakieś anomalie występujące po potwierdzeniu ciąży. To chyba jest jednak oczywiste, że większość kobiet zdaje sobie sprawę z tego co się stało. Natomiast wiem, ciężko jest obronić niektóre tezy.

Byłam jedynie ciekawa opinii osoby o takim światopoglądzie, jak Twój, jak widzi pod względem etycznym sytuację szczątków ze wczesnego poronienia, które pod względem biologicznym są tym czym są, ale jeszcze nie kimś, mimo iż przyjmujemy, że życie rozpoczyna się w chwili zapłodnienia i trwa do chwili naturalnej śmierci.

Czyż w takim razie sytuacja tych kobiet, i tych szczątków, nie jest taka sama, jak tych, które donosiły ciąże upośledzone lub których ciąże obumarły i urodziły martwe płody, czy może jednak trochę inna z uwagi na fazę ciąży, na fazę jej rozwoju?

Oj, bbasiu, i ty jestes psychologiem?? Z powodu śmierci na środku oceanu nie ma ciała, które wcześniej istniało. Przynajmniej wiadomo, co napisać na symbolicznym nagrobku. Kiedy się urodziło, jakie miało imię i nazwisko, kiedy zmarło lub zginęło, ile lat żyło. A tu w ogóle nie istniało nic. Strup krwi. Nie zdążyło jeszcze zaistnieć.
Ja rozumiem emocje wokół tematu, ale emocjonalno-histeryczne myślenie wpędzi prędzej czy później w jakiś obłęd.

Myślę, że jednak niezupełnie tak samo. Dla mnie moje dwie kreski były już moim dzieckiem, potem przyszedł taki moment, na relatywnie późnym etapie ciąży, kiedy groził mi przedwczesny poród - zrobiłam wszystko, aby do niego nie doszło, lekarze także. Pamiętam jak bardzo to moje nienarodzone dziecko kochałam i pamiętam jak bardzo się bałam. Mimo wszystko dziś, po dwudziestu latach, oprócz miłości pojawiło się jeszcze przywiązanie, mnóstwo wspomnień, obrazów, jest wspólna codzienność, jakieś rodzinne rytuały, są marzenia na przyszłość. To wiele zmienia, bo dwadzieścia lat trudniej jest wymazać z pamięci niż kilka tygodni czy miesięcy, nawet jeśli jedna i druga miłość jest ogromna, szczera, bezinteresowna, a jej strata stanowi traumę.