Anna, nie obwiniaj się, że tkwisz w przemocy ...nie Ty pierwsza i nieostatnia. Przemoc dotyka ludzi bez względu na wyksztacenie, pochodzenie i status społeczny. Znam przypadki, ze kobieta Sądzia Sądu doznawała przemocy od męża...i dla niej to tez był proces, zeby z tego wyjsć.
Poza tym dopiero kilka dni temu do Ciebie dotarło ze to przemoc...ze to co dzieje się u Ciebie to jest przemoc. Nazwałaś to po imieniu. Wcześniej były incydenty, nawet grożne incydenty, ale całość nie mialo nazwy dla Ciebie. Działa to wg zasady, jest takie cos jak przemoc domowa, ale nie, mnie , mojej rodziny to nie dotyczy. No jak ja? taka elokwentna, inteligentna, bystra, zorganizowana...itp. dodaj sobie dowolne epitety. Jak mnie mogło cos takiego spotkać? Mogło, każdą z nas może to spotkać.
Lektura dla Ciebie, kolejny artykuł, tłumaczony z ang.
To jest artykul Sama Vanikna, otrzymalem pisemna zgode od autora na przetlumaczenie i opublikowanie tego artyku. Prawa do tekstu pozostaja wlasnoscia Sam Vaknina.
Sprawcow przemocy psychicznej okresam tutaj slowem narcyz - to osoby majace Narcystyczne Zaburzena Osobowosci, angielski skrot NPD.
Narcyzem lub ofiara moze byc kobieta lub mezczyzna, dla uproszeczenia uzylem tu podzialu narcyz - mezczyzna, ofiara - kobieta.
Jak radzic sobie ze sprawca przemocy psychicznej (zwanym dalej narcyzem)
Czesto sytuacja wyglada beznadziejnie. Sprawcy przemocy psychicznej Narcyzi sa brutalni, niemoralni, sadystyczni, wyrachowani, sprytni przekonujacy i manilpulujacy, wydaja sie byc nie do pokonania. Z latwoscia tez naginaja system sprawiedliwosci na swoja korzysc.
Oto lista srodkow zaradczych. Lista ta jest ekstraktem z doswiadczen tysiecy ofiar przemocy. Te srodki moga wam pomoc poradzic sobie z przemoca psychiczna i je pokonac. Lista ta nie zawiera srodkow prawnych lub medycznych - autor poleca kontakt z prawnikiem lub z lekarzem.
Po pierwsze musisz zdecydowac:
Czy chcesz zostac ze sprawca przemocy psychicznej czy zakonczyc zwiazek ?
1. Jezeli chcesz z nim zostac :
/ najprawdopodobniej skonczy sie to dla Ciebie niedobrze. Rady przy zostaniu polecam stosowac tyko na krotka mete, wlasciwym rozwiazaniem dla zwiazku z osoba narcystyczna jest odejscie, im szybciej tym lepiej/
Piec rzeczy ktorych absolutnie nie nalezy robic - unikanie gniewu narcyza
Nigdy nie kloc sie z narcyzem i nigdy mu nie zaprzeczaj;
Nigdy nie dawaj mu ani nie oczekuj od niego uczucia bliskosci/partnerstwa;
Wyrazaj swoj podziw dla rzeczy ktore sa dla niego wazne (na przyklad: jego osiagniecia zawodowe, jego dobry wyglad, jego sukcesy z kobietami, itp);
Nigdy nie przypominaj mu, ze inni ludzie zyja inaczej i normalnie, a jezeli to robisz to tylko w polaczeniu z jego poczuciem wielkosci;
Nie czyn zadnych komentarzy, ktore moglyby wprost lub posrednio naruszyc jego wizerunek, poczucie wszechmocy, wartosc jego osadow, umiejetnosci, zdolnosci.
Dziesiec rzeczy ktore nalezy robic zeby uzaleznic narcyza od siebie jezeli naprawde NALEGASZ na to by z nim pozostac.
Sluchaj z uwaga wszystkiego co narcyz mowi i ze wszystkim sie zgadzaj. Nie wierz ani slowu, ale pozwol, zeby sie wygadal, jakby nic sie nie dzialo. Przytakuj z zaangazowaniem.
Ofiaruj narcyzowi cos absolutnie unikatowego, czego nie moze on otrzymac gdzies indziej. Postaraj sie zaaranzowac
zastepcze zrodla doznan narcystycznych, bo sama na dlugo mu nie wystarczysz. Jak zaangazujesz sie jako poszukiwacz doznan narcystycznych zamiast niego, narcyz stanie sie od Ciebie bardzo zalezny.
Badz nieskonczenie cierpliwa, i daj z siebie ponad miare, w ten sposob zapewnisz mu nieskonczone zrodlo doznan narcystycznych i utrzymasz pokoj.
Dawaj w nieskonczonosc. To moze nie brzmiec dla Ciebie zbyt atrakcyjnie, ale zycie z narcyzem to oferta typu "albo wszystko abo nic".
Badz calkowicie emocjonalnie i finansowo niezalezna od narcyza. Wez od niego to co potrzebujesz - uczucie eksyctacji, ale za nic nie daj sie zdenerwowac lub zranic kiedy narcyz powie lub zrobi cos gupiego, obrazliwego lub nietaktownego. Krzyczenie na narcyza dziala bardzo dobrze, ale powinno byc zarezerwowane na specjalne okazje,
np.kiedy czujesz, ze narcyz moze Ciebie opuscic. Odpowiedzia na codzien powinno byc odmawianie komunikacji - karanie cisza. Karanie cisza powinno byc przeprowadzone bez zadnych emocji, raczej w poczuciu znudzenia " Porozmawiamy pozniej kiedy bede na to gotowa i kiedy Ty bedziesz sie lepiej zachowywal " Traktuj swojego narcyza jakbys traktowala dziecko.
Jezeli twoj narcyz jest typem "cerebral" i nie jest zainteresowany seksem /sa dwa typy - somatic i celebral - nie wiem czy istnieja polskie odpowiedniki tych slow, chyba nie. Jeden typ uwielbia seks, drugi go nienawidzi/ wtedy pozwol sobie na seks z innymi osobami. Narcyz typu cerebral nie bedzie obojetny na niewiernosc, wiec dyskrecja jest bardzo wazna.
Jezeli twoj narcyz jest typem "somatic" i nie masz nic przeciwko, przylacz sie do seksu grupowego, ale tak, zeby bylo to zgodne z preferencjami twojego narcyza. jezeli Ci to przeszkadza, to od niego odejdz. Narcyz typu "somatic" jest uzalezniony od seksu i bedzie niewierny.
Jezeli jestes typem "naprawiacza" skup sie na naprawianiu drobnych problemow zanim przeksztalca sie one w duze problemy. Nie ludz sie ani przez moment, ze mozesz naprawic narcyza - to sie po prostu nie stanie.
Jezeli mozna cokolwiek w nim zmienic, to jedynie swiadomosc stanu w jakim sie znajduje, ale bez wskazywania na negatywne skuti jego stanu, i bez zadnych oskarzen. Mozna to porównac do życia z osobą niepełnosprawną fizycznie, możecie dyskutowac spokojnie, bez emocji o tym jakie ograniczenia i korzyści niesie ze sobą niepełnosprawność partnera i jak oboje możecie odnależć się w tej sytuacji, która raczej nigdy się nie zmieni.
Najwazniejszy ze wszytkich punktow - POZNAJ SIEBIE!
Co ty masz z tego zwiazku ? Moze jestes masochistka ? Moze osoba uzalezniona ? Dlaczego tez zwiazek jest dla Ciebie atrakcyjny i interesujacy ? Zidentyfikuj przed sama soba jakie dobre i pozyteczne rzeczy Ty otrzymujesz od niego. Zdefiniuj rzeczy ktore uwazasz za szkodliwe dla Ciebie. Rozwin strategie zeby zmniejszyc swoje straty. Nie oczekuj, ze wspolnie z narcyzem usiadziecie i razem zmienicie to kim on jest. Byc moze da sie sklonic go do ograniczenia jest najbardziej szkodliwych zachowan, ktore Ciebie rania, ale to byloby mozliwe tylko wtedy kiedy istnieje pomiedzy wami bardzo uczciwa komunikacja.
(1a) Nalegaj na utrzymanie granic - sprzeciwiaj sie przemocy psychicznej.
Nie zgadzaj sie na przemoch psychiczna. Zazadaj racjonalnego i przewidywalnego postepowania. Nalegaj na poszanowanie twoich granic, peferencji i priorytetow.
Zadaj sprzawiedliwego i rownego traktowania. Ignoruj lub odrzucaj niesprawiedliwe i nieprzewidywalne zachowania.
Jezeli wiesz, ze czeka Ciebie nieunikniona konfrontacja, uzyj jego wlasnej broni przeciwko niemu.
Nigdy nie pokazuj sprawcy przemocy, ze sie go boisz. Nie negocjuj ze sprawca przemocy, im nigdy nie jest dosc. Nie ugnij sie przed szantazem.
Kiedy sprawy przyjma ostry obrot - wycofaj sie, wezwij policje lub przyjaciol, by go zastraszyc uzyciem prawa.
Nie ukrywaj tego, ze jestes maltretowana, oni wlasnie tego sobie zycza i
ta tajemnica to jest ich bron.
Nigdy nie dawaj im drugiej szansy. Reaguj ostro i w pelni na oznake pierwszych klopotow.
Trzymaj sie na bacznosci - nie badz zbyt przyjazna przy pierwszym kontakcie. Zbieraj o nim informacje.
Badz soba - nie odmawiaj sobie spelnienia swoich zyczen, respektowania granic i rzeczy ktore lubisz.
Nie badz zmienna. Nie cofaj swojego slowa. Badz sztywna i stanowcza.
Bardzo ostroznie analizuj jego oferty i sugestie, nawet te najdrobniejsze
Przygotuj plan awaryjny, informuj innych o swoich planach i o swojej sytuacji,
Badz stale w pogotowiu i badz krytyczna wobec wszystkiego. Nie daj sie zwodzic ani nie poddawaj sie sugestiom.
"Lepiej zapobiegac niz gasic"
Czesto osoby ktore sprawca przemocy zatrudnia do utrucia nam zycia sa nieswiadome swojej roli. Pokaz im kim on naprawde jest. Pokaz im w jaki sposob sa one wykorzystywane przez sprawce przemocy.
Wpusc sprawce przemocy w pulapke, Potraktuj go tak jak on traktuje Ciebie, Zaangazuj w to innych, pozwol by prawda ujrzala swiatlo dzienne, nic nie oslabia przemocy tak dobrze jak wystawienie jej na swiatlo dzienne.
(1b) Odzwierciedlaj jego zachowanie
Nasladuj jego czyny i powtarzaj jego slowa.
Na przyklad, kiedy on atakuje - kontratakuj, jezeli grozi - odwzajemniaj sie grozbami i postaraj sie uzyc tego samego jezyka i grozby na ten sam temat. Jezeli on wyjdzie z domu, Ty tez wyjdz, zniknij mu na troche. Jezeli on jest podejrzliwy - tez badz podejrzliwa. Badz krytyczna, ponizaj go, zejdz do jego poziomu.
(1c) Przestrasz go
Zidentyfikuj jest slabe punkty narcyza i sprawy na ktore jest wrazliwy. Uderzaj w nie wielokrotnie, za kazdym uderzeniem zwiekszajac sile.
Jezeli narcyz ma sekret lub cos co chcialby ukryc, uzyj tej wiedzy by go zastraszyc. Zasugeruj, ze sa tajemniczy swiadkowie, i pojawily sie nowe dowody o tych sprawach. Zrob to sprytnie, niby bezinteresownie i stopniowo. Pozwol, zeby jego wyobraznia dokonczyla reszty. Wystarczy, ze zrobisz delikatna aluzje, lub wsponmisz kilka faktow i delikatnie nakreslisz mozliwy tok wydarzen.
Nie trzeba dodawac, ze te wszystkie rzeczy musza byc robione zgodnie z prawem, byc moze z pomoca adwokata. Takie postepowanie przeprowadzone nieumiejetnie mogloby byc wziete za szantaz lub maltretowanie psychiczne.
(1d) Zarzuc przynete
Oferuj mu nieprzerwany dopyw doznan narcystycznych (podziw, pochwaly, zainteresowanie, seks, zachwyt, sluzebnosc, itd.) i kontrolujac jego doznania narcystyczne, dajac mu je, wstrzymujac, lub grazac ich odcieciem, mozesz sprawic, ze narcyz zrobi cokolwiek chesz .
(1e) Zagraj na jego leku przed opuszczeniem
Jezeli nic innego nie zadziala, zagroz, ze go opuscisz.
Mozesz to zrobic w formie warunku: " Jezeli nie zrobisz ...tego czy tamtego... to Ciebie opuszcze "
Narcyz czuje sie zagrozony opuszczeniem kiedy widzi nastepujace reakcje (nawet gdy to nie jest ich celem) :
Konfrontacje, niezgodnosc w sprawach podstawowych, krytyka.
Kiedy jest kompletnie ignorowany
Kiedy nalegasz na respektowanie swoich granic, potrzeb, emocji, wyborow i preferencji.
Kiedy odgrazasz sie - np odkrzykiwane w dopowiedzi na krzyk
2. Nie moge juz tego duzej zniesz, zdecydowalam sie od niego odejsc.
(2a) Walcz z nim w sadzie
Oto lista rzeczy ktore spowoduje, ze narcyz bedzie czul sie zdewastowany, mozna je zamiescic jako np czesc zeznan sadownych.
Jakiekolwiek stwierdzenie lub fakt ktory zaprzeczalby jego wyimaginowanemu poczuciu wielkosci. Jakakolwiek krytyka niezgoda, lub obnazenie falszywych osiagniec, umniejszanie fikcyjnych talentow, i umiejetnosci, o ktorych narcyz fantazjuje, ze posiada, jakakolwiek sugestia, ze podlega on lub, ze jest kontrolowany przez inna osobe.
Jakiekolwiek stwierdzenie ktore pokazuje, ze jest on przecietnym szarym czlowiekiem, nie do odroznienia od innych.
Sugestia, ze jest slaby, naiwny, latwowierny, ze podlega wplywom, ze brak mu wiedzy, ze jest manipulowany, ze jest ofiara
Narcyz najpawdopodobniej zareaguje ostra agesja na powyzsze stwierdzenia i w probach przywrocenia swojej fantazji wielkosci moze opowiedziec o faktach, i swoim postepowaniu ktorego nie mial zamiaru ujawniac. ,
Narcyz reaguje gniewem narcystycznym, nienawiscia agresja i przemoca na objawy tego co uwaza, za ograniczanie swoich niezbytych praw. Jakakolwiek sugestia, wskazowka, poufna informacja lub deklaracja wprost, ze narcyz nie jest nikim specjalnym, ze jest przecietnym zwyklym i nie zasluguje nawet na chwilowe zainteresowanie rozpali jego narcystyczny gniew.
Powiedz narcyzowi, ze nie zasluguje on na najlepsza obsluge, ze jego potrzeby nie sa najwazniejsze, ze jest nudny, ze jego potrzeby moga byc zaspokojone przez np przecietnego lekarza, prawnika, ksiegowego, psychiatre i ze jego motywacja jest widoczna golym okiem, ze on zrobi to co mu sie kaze, ze jego chumory nie beda tolerowane, ze nikt nie bedzie specjalnie sie dla niego angazowal, ze jego postepowaniem beda rzadzic reguly sadowe/prawne - wtedy narcyz straci nad soba kontrole. ,
Zaprzeczaj mu, pokazuj jego taktyke, upokarzaj go, umniejszaj jego znaczenie "Nie jestes w cale taki madry jak Ci sie to wydaje" "I kto za tym wszystkim teraz naprawde stoi ? Takie postepowanie wymaga wyrafinowania, ktorego Ty nie masz" "Wiec nie masz nawet matury/dypomu/ ? " Masz juz przeciez (tutaj pomyl sie w jego wieku, dodaj mu kilkanascie lat) , "Co zrobiles w swoim zyciu ? " "Czy kiedykolwiek studiowales ?" "Czy masz dyplom ?" "Czy kiedykolwiek prowadziles wlasny interes ?" "Czy uwazasz siebie za czlowieka sukcesu ?" "Czy twoje dzieci tez uwazaja, ze jestes dobrym ojcem ?"
Badz bardzo dobrze przygotowana, miej na wszystko pierwszorzedne i autentyczne dowody.
Niestety psycholodzy rodzinni zazwyczaj zostali nauczeni, ze wina za nieudane malzenstwo lezy po obu stronach i ze obie strony musza sie postarac. To jest bardzo popularne klamstwo, ktore prawie wszystcy przyjmuja je za prawde. Uwaza sie, ze przemoc wyzwalana zostaje samoistnie albo przez ofiare albo przez problemy emocjonalne sprawcy.
Innym rownie popularnym klamstwem jest to, ze wszystkie problemy psychiczne moga byc wyleczone poprzez terapie ( rozmowa z terapeuta albo lekarstwa) tak niestety nie jest.
Takie myslenie przenosi odpowiedzialnosc ze sprawcy na ofiare, ofiara "musiala cos zrobic" i "jest sama sobie winna", lub po prostu " nie byla wystarczajaco pomocna" kiedy sprawca mial problemy. "Leczenie jest tylko mozliwe jezeli ofiara tez bedzie uczestniczyc w terapii i bedzie rozmawiac ze sprawca". To wszystko znieksztalca prawdziwy obraz sytuacji.
Czesto odmowa pomocy ze strony ofiary, ktora jest po prostu powiedzeniem NIE dla dlaszego maltretowania, jest ostro krytykowana przez psychologa lub terapeute. Psycholog potrafi nazwac ofiare malo pomocna, oporna a nawet zarzucic jej przemoc.
Kluczem do skutecznego przejscia przez terapie jest wtedy udawana zgoda na interpretacje wydarzen przez terapeute ("tak oboje ponosimy wine..." - mimo, ze to nie prawda) i w komunikacji z terapeuta uzywanie zargonu psychologicznego: "przezycia traumatyczne", " zwiazek" " proces leczenia" " wewnetrzne dziecko" "dobro dzieci". Naucz sie zargonu, uzywaj go inteligentnie i wygrasz sympatie terapeuty.
Przede wszystkim nie badz agresywna w stosunku do terapeuty ani go/jej nie krytykuj.
Maluje tu obraz terapeuty jak kolejnego sprawcy przemocy psychicznej, poniewaz w wielu przypadkach terapeuci umniejszaja znaczenie cierpien ofiary i przerzucaja wine za matretowanie na ofiare.
(2c) Odmow jakiegokolwiek kontaktu
Utrzymuj tylko taki kontakt jaki jest nakazany przez sady, terapeutow, mediatorow, kuratorow, czy organy panstwowe.
NIGDY NIE LAM ZASAD PRAWA I POSTANOWIEN SADOWYCH I ADMINISTRACYJNYCH, nie sprzeciwiaj sie decyzjom systemu sprawiedliwosci. Pracuj z systemem i od srodka systemu, by zmienic wyroki i oceny, ale NIGDY nie sprzeciwiaj sie nim i nigdy ich nie ignoruj. Wtedy zwrocilabys tylko system przeciwko sobie i wlasnemu interesowi.
Za wyjatkiem kontaktow nakazanych przez sad odmawiaj JAKIEGOKOLWIEK kontaktu z narcyzem.
Nie odpowiadaj na jego romanyczne wiadomosci ub grozby przez emaile czy smsy.
Odsylaj wszelkie podarunki jakie Ci przysle.
Odmow mu wejscia na teren swojego miejsca zamieszkania. Nie odpowiadaj nawet do domofonu.
Nie rozmawiaj z nim przez telefon. Odluz sluchawke w momencie gdy uslyszysz jego glos. Mozesz powiedziec mu jedno
uprzejme zdanie, ze jestes zdeterminowana, by nie miec z nim dalszego kontaktu.
Nie odpisuj na jego listy
Nie odwiedzaj go na uroczystosciach ani w przypadku awarii.
Nie odpowiadaj na jego pytania, prosby przekazane ustani osob trzecich.
Zakoncz znajomosci z osobami, ktore szpieguja dla niego.
Nie rozmawiaj o nim z dzieciach
Nie plotkuj o nim.
O nic go nie pros nawet, gdy jestes w wielkiej potrzebie.
Kiedy jestes zmuszona sie z nim spotkac, nie rozmawiaj ani o jego ani o swoich prywatnych sprawach, .
Oddeleguj jakikolwiek kontakt z nim do profesjonalistow, do prawnika czy ksiegowego. Jak tylko to moziwe nigdy nie rozmawiaj z nim bezposrednio.
Notka Biograficzna:
Sam Vaknin ( nieregulaminowy link ) jest autorem " Malignant Self
Love - Narcissism Revisited" oraz "After the Rain - How the West Lost the East"Byl dziennikarzem Global Politician , Central Europe Review
PopMatters, Bellaonline, eBookWeb, i United Press International (UPI)
Senior Business Correspondent. Edytor The Open Directory and Suite10 w kategorii zdrowie psychiczne i i Europa Centralna
Do niedawna byl Doradca Ekonomicznym Rzadu Macedonii
Strona Sama: nieregulaminowy link